Istanbul en Boekarest

februari 2005

Ik moest even naar Boekarest, vier dagen reizen voor een gesprek dat ruim een uur geduurd heeft. Het gaat om een wegenbouwproject en de klant wilde de kandidaat-supervisers interviewen en daarom moesten van twee bedrijven elk 7 mensen van over de hele wereld vandaan even op en neer naar Roemenie. Bij het vliegveld in Dhaka een rij van honderd meter woedende Engelsen voor de ingang. Mochten niet naar binnen. Gelukkig werden alleen British Airways passagiers tegengehouden en mocht ik met mijn Emirates ticket wel naar binnen. Waarschijnlijk terugpesten, want op initiatief van het UK wordt er op het moment in Washington een vergadering van donorlanden gehouden met de bedoeling om de geldkraan voor Bangladesh dicht te draaien tot de regering wat aan de corruptie en het muslimfundamentalisme doet. Een half jaar geleden is er een nooit opgeloste granaataanval gepleegd op de Britse ambassadeur en men is not amused. Van mij hebben de Engelsen gelijk: kraan dicht.

De Emirates hebben wat nieuws: een camera die naar beneden kijkt en de beelden kun je op je eigen videoschermpje zien. India was vlak en groen, Pakistan ruig en bruin, Iran ook, met sneeuw op de bergtoppen. Naar het noorden toe werd het steeds witter en ook heel Turkije lag onder een dikke laag sneeuw tot bijna in Istanboel.

Istanboel ligt er vanuit de lucht gezien prachtig bij daar aan de Bosporus, maar op de grond was het pet: miezerig en koud, een graad of 10. In Dhaka was het 32 graden. Ik moet bijna 24 uur wachten op mijn vlucht naar Boekarest en heb een hotelkamer in het oude centrum genomen, vlak bij de Aya Sofia en het Topkapi paleis.

De volgende ochtend ontbijt (met Douwe Egberts koffie) in het dakrestaurant met mooi uitzicht over de Bosporus. Als het niet zo hard geregend had tenminste, want alles was grijs en je zag bijna niets. Daar baal ik wel van, ik zit drie minuten lopen van de Aya Sofia, maar het regent te hard en ik heb geen jas bij me. Het is 9:15 nu, ik wacht nog even of het droog wordt, anders laat ik me toch maar nat regenen. Die kans om een van de wereldwonderen te zien kan ik toch niet voorbij laten gaan.

De vlucht van Dhaka naar Dubai zit altijd vol Bengaalse gastarbeiders. Primitieve types, schrapers en rochelaars; geen wassers. De stewardessen zijn er op ingesteld en maken om de vijf minuten met een vies gezicht en plastic handschoenen aan de WC's schoon. En moeten blijven schreeuwen om iedereen in hun stoel te houden tijdens de landing. Mijn buurbengaal sprak Engels en had al vaker gevlogen, een aardige jongen die een plastic- en kaarsenfabriekje had in Oeganda.

Van Dubai naar Istanboel zat ik naast twee Kosovaren. Ook aardige jongens, maar ook geen liefhebbers van zeep. De een had een broer in Tilburg en kwam regelmatig in Raamsdonksveer! Ze deden zaken in metaal, maar deden daar wat vaag over.

Om een uur of tien toch maar de stromende regen ingestapt, me doornat laten regenen, daarna een paraplu gekocht en om even op te drogen me een tapijtwinkel binnen laten lokken waar de verkoper alle trucs uit de kast haalde om me voor 3000 euro een handgeknoopt zijden tapijtje aan te smeren. En toen het een half uur later droog was een rondje om de Aya Sofia gemaakt. Halverwege me door Meblut nog een keer laten overhalen een tapijtwinkel binnen te gaan (vijf minuten, niets kopen, alleen thee drinken) en er daar nog bijna een gekocht ook; bijna. ik ben intussen een expert in Turkse tapijten. Voordat ik met mijn rondje om de AS klaar was heb ik me nog minstens vijf tapijtverkopers van het lijf moeten houden.

De Aya Sofia

 Ik had altijd het idee dat de AS midden in het zicht op een groot open plein lag, maar hij is tamelijk ingebouwd. Je voelt de duizenden jaren geschiedenis op dat stukje Istanboel in de lucht hangen en het barst er van de antieke paleizen en moskeeen en basilieken; als ik meer tijd heb moet ik nog eens terug en alles eens goed bekijken. Ondanks het slechte weer sjouwden er honderden toeristen uit de hele wereld rond.

Ik had bij een wat gladde Ahmed op het vliegveld hoteltransfer geboekt en tot mijn verbazing werd ik ook echt afgehaald. Wat te laat, en daarna moesten we bij een ander hotel nog eens 20 minuten op een andere gast wachten, zodat de tijd krap werd, maar toch.

SNEEUW in Boekarest en het vroor. Daar had ik niet op gerekend, ik was niet gekleed voor Siberie. Een mooi modern vliegveld, dat had ik ook niet verwacht. De collega's zaten op me te wachten in het Ibis hotel en die avond hebben we ons gesprek van de volgende dag voorbereid. Modern hotel, vlotte jeugdige bediening, er is veel veranderd sinds ze Ceaucescu in december 1989 een gaatje in zijn kop hebben geschoten.

De hele nacht en de hele volgende dag sneeuwde het door, er lag minstens 40 cm en het werd steeds kouder; ik had een zomerjack bij me en een dunne wollen trui, maar daar waaide de ijzige wind dwars doorheen.

Het interview zou om 11 uur in het Roemeense ministerie van verkeer en waterstaat beginnen en we waren inderdaad om 12:45 aan de beurt. Ik eerst, een hele rij vrouwelijke ingenieurs tegenover me en mevr. Ingenieur Clobakovski stelde de vragen. Onze groep was uit Bangladesh, Polen en Griekenland aan komen vliegen; de experts van onze Duitse concurrent kwamen o.a. uit Jamaica, Mozambique en India.

Ceaucescu's grootheidswaanzin

Na het interview samen met een collega een taxi genomen naar het (grootheids)waanzinnige paleis van Ceaucescu, na het Pentagon het grootste gebouw op aarde. Er was een hele stadswijk voor platgewalst. Vandaar teruggelopen naar het hotel. Mooie stad, een beetje de sfeer en allure van Parijs. Maar wat was het koud. In een soort McDonald heb ik mijn bevriezingsdood even kunnen uitstellen met een beker warme chocola. Alles nieuw en modern, maar de wc had er de vertrouwde geur van Bangladesh.

Natuurlijk konden we een taxi nemen maar ik wilde me niet laten kennen, dus terug Siberie in. De Roemenen allemaal in dikke jassen en bontmutsen op; ik met mijn windjackje, regelrecht uit de tropen.

Veel marktkraampjes overal waar allerlei kitsch werd verkocht. Bedelende straatkinderen ook, mooi gerestaureerde oude gebouwen, glanzende nieuwe winkels, banken, verzekeringsbedrijven. De Roemenen hebben ook kennis kunnen maken met de cultuur van het vrije westen: casino's, autodiefstal, misdaad, seksindustrie, kinderprostitutie.

Ik zakte regelmatig tot mijn enkels weg in de natte sneeuw, mijn sokken waren nat, mijn handen voeten waren ijsklompen. Ik heb het niet gehaald tot het hotel, de laatste kilometer hebben we een taxi genomen.

Intussen zit ik op het vliegveld van Istanboel te wachten op mijn vlucht naar Dubai en Dhaka.

En de rest was ook niet erg spannend meer; ik landde precies op tijd in Dhaka en ontdooi weer langzaam bij een temperatuur van 30 graden.

PS: iemand vertelde me dat je vanaf Schiphol voor 39 euro naar Istanboel op en neer kunt vliegen en dat er all-in packages verkocht worden van 99 euro voor retourvlucht plus 3 nachten hotel. DOEN!!