Een graad of 12 schat ik, en een vochtige klamme mist: een kilte die langzaam
je botten en gewrichten binnendringt en je door en door stijf en koud maakt. Zelfs
de geiten hebben het koud en hebben hun jurkjes en T-shirts uit de kast gehaald.
De Bangladeshi`s hebben truien en jassen aan, mutsen op hun hoofd, een shawl om
de oren, maar ze lopen wel bijna allemaal op blote voeten in hun slippers. Mij
hebben ze altijd geleerd dat je eerst moet zorgen dat je voeten warm zijn, maar
misschien werkt dat hier anders.
![]() |
Malle meid |
![]() |
Mist |
Het is twee jaar geleden sinds we voor het laatst hier waren en alles
is veel duurder geworden in de tussentijd, vooral voedsel: de prijzen zijn minstens
verdubbeld. Ricksja`s zijn wel drie keer zo duur! Fietsten ze je 2 jaar geleden
nog voor 5 cent naar de stad, een ritje van zo`n 20 minuten, nu betaal je daar
wel 15 cent voor! Schandalig! Afzetterij!
Ik had me op het ergste
voorbereid, maar de reis en de aankomst vielen erg mee dit keer. Alles op tijd,
alle bagage gearriveerd, en de huiskerende gastarbeiders gedroegen zich bijna
als normale, beschaafde mensen. Sommige tenminste. De enige waar ik bij
aankomst ruzie mee kreeg was een niet erg diplomatieke Italiaanse “diplomat”
die meende dat hij te belangrijk was om bij immigration in de rij op zijn beurt
te wachten.
Onderweg nog even kunnen zwaaien
naar Mount Everest want we vlogen, op een flinke afstand, dat wel, voor langs
de Himalaya’s. Mijn oude trouwe DUTP medewerker Israr haalde ons op van het
vliegveld en leverde ons af op de Dutch club. Het is niet mogelijk denk je,
maar elke keer als je weer in Dhaka aankomt is het nóg voller en nóg drukker
dan de vorige keer.
Voor de laatste etappe, de reis
van Dhaka naar Rangpur, hadden we een auto gehuurd met chauffeur Liton, een
aardige jongen en een goede, veilige chauffeur. Die reis valt elke keer weer
tegen. Het zijn ongeveer 320 km, hoogstens vier uur rijden in Oeganda, maar
door de zwermen voortkruipende vrachtauto`s die je steeds in moet halen, duurde
het 7.5 uur. Krankzinnige inhaaltaferelen overal met bussen; millimeterwerk op de
smalle wegen bij snelheden van 90 km/u, maar op een miraculeuze manier liep het
steeds toch nog net goed af. Dit keer tenminste.
Hartelijk weerzien met pa en ma en
de zusjes, het neefje en de nichtjes en kennismaking met het twee weken oude
nieuwe nichtje Prokiti.
De broer en zijn vrouw hebben we
de hele vakantie niet gezien. De schoonbroers ook niet en dat is maar goed ook,
want ik zou hun nek gebroken hebben, die achterlijke schooiers. Hingsha,
afgunst, maakt veel kapot in Bangladesh. Wij zijn natuurlijk multi-miljonairs
in hun ogen en daarom moet er geroddeld en kapot gemaakt worden. Ik schijn
bijvoorbeeld vier vrouwen te hebben; dat verhaal spreiden ze tenminste overal
rond. Ik lach er om, maar Ruby’s ouders en zusjes hebben vaak echt te lijden
van hun gluiperige, gemene streken.
Hoewel we nog nooit één hap
gegeten hebben in ons eigen appartement, vond Ruby dat we aan een nieuwe eettafel
+ stoelen toe waren. In Nederland ga je dan naar de meubelboulevard maar in
Rangpur gaat dat anders: je koopt een boomstam, brengt hem naar een zagerij en
laat er planken van zagen. Die laat je thuis bezorgen, huurt een timmerman en
die knutselt in een paar dagen een tafel en stoelen in elkaar.
Op dezelfde manier had Ruby op
afstand al een paar van onze Oegandese kastjes laten namaken: foto naar pa in Rangpur
gemaild, aan de timmerman laten zien en die had ze volgens de bovengenoemde
methode in elkaar geknutseld. Perfect, alleen de schaal klopte niet: ongeveer
anderhalf keer te groot! Vergeten de maten door te geven.
Over de door pa ingehuurde
handwerkers moeten we het ook nog eens hebben. De timmerlui (met nadruk op
lui), de electriciens, de loodgieters, wat een prutsers allemaal. Ondanks zes
kranen in de douche lukt het niet om warm en koud water te mengen. De helft van
de stopcontacten werkt niet. Scheef hangende gordijnrails, de steunen met 5
grote spijkers in de muur geslagen ..... Ik stop er maar mee, anders ga ik nog
huilen. Volgende keer neem ik een paar Polen mee.
![]() |
Zes kranen in de douche, en nóg geen warm water |
En toen was het Kerstmis en toen
kwam DE ZON! Blauwe lucht, windstil, warm! Heerlijk. ‘s Avonds twee kerstcadeaus
van Lipi: een straalkacheltje en een kersttaart!!
Ik heb het wel eens eerder
opgemerkt: geen enkel respect voor nachtrust hier. Bussen denderen de hele
nacht luid toeterend door dorpen en steden. Robertsongonj, waar wij wonen, is
een rustige buitenwijk en de bussen hoor je hier niet, maar wel regelmatig een
gek die de hele nacht met microfoon en luidspreker uit de koran zit voor te
lezen; of een buurman die tot diep in de nacht op zijn dak zit te hameren.
Blijkbaar ben ik de enige die dat asociaal vindt.
![]() |
Mijn kerstcadeau van Lipi |
![]() |
Allemaal samen aan de taart |
Het is 31 december. Morgen is
een gewone werk- en schooldag. Geen oudjaarsparties hier en daarom lig ik om
22:45 al in bed. De meesten slapen al. In de buurt klinkt muziek: toch nog een
paar mensen die oudjaar vieren. Af en toe een vuurwerkknal. Ik besluit wakker
te blijven tot 2012. De knallen worden frequenter. En luider. Opgewonden
jongens in de straat. Je voelt 2012 naderen en dan is het 0:00 uur: gejuich,
geschreeuw buiten, luide knallen, de volumeknop van de muziek gaat omhoog.
Slapen is onmogelijk nu. Om 0:45 wordt het wat stiller en ik ga slapen. Tot
.... zoem, zoem: gvd, een mug. Als ik IETS haat! Licht aan en met de zaklamp op
jacht. Ik vind hem niet. Of haar; de
mannetjes zijn OK, het zijn de bitches die zoemen en steken. Dan maar het
muskietennet een tijdje omhoog, de mug wegjagen en het net weer laten zakken.
Gelukt; weg gezoem. Nu eindelijk slapen. Tien minuten later, 1:12 uur:
gejengel: een SMS bericht op de telefoon: happy new year! Leuk, maar nu
eindelijk slapen. Maar de houtworm in het raamkozijn dacht daar anders over en
uitgerekend in de nieuwjaarsnacht besloot hij een nieuwe tunnel te gaan knagen
en dat gaat met een luid krakend geluid dat me zo ongeveer de rest van de
nieuwjaarsnacht uit mijn slaap hield. Happy New Year!
1 Januari: het weer gaf precies
aan hoe ik me voelde: bewolkt en regen.
![]() |
Onze nieuwjaarskaart |
3 Januari: eindelijk eens wat actie:
schoonmaakster Sofia heeft Shanta`s mobieltje gestolen, een duur
huwelijkscadeau. Ze ontkent. Ruby biedt haar 2000 Taka (20 euro) als ze het teruggeeft. Ze weigert. Politie erbij. Die doorzoekt haar huis en vindt het
mobieltje + diverse andere gestolen spullen. Politieshow: Sofia wordt geboeid
de tuin binnengeleid, vermanend toegesproken en met een stok geslagen.
Honderden toeschouwers in de tuin en bovenop de muren. Shanta doet geen
aangifte. Sofia moet mee naar het bureau maar wordt niet opgesloten. Haar
schoonmaakjob is ze kwijt.
De twee weken vakantie zijn
bijna voorbij. Wat heb ik eigenlijk gedaan? Niet veel; een paar bekenden
opgezocht, o.a. Ashu en mijn vroegere projectmedewerkster Anjuman, aka China. De
temple van godin Kali bezocht en ook de jaarlijkse Mela, een soort
kermis/plastic kitschmarkt. Een paar keer met de ricksja naar de stad inkopen
doen, met Claudia het aquarium schoongemaakt en verder veel e-mailen en sudoku’s
oplossen.
Het hoogtepunt van de dag: ‘s
avonds een glas whiskey drinken met pa. Hij is gek op whiskey, maar alcohol is
streng verboden dus zijn enige kans is de fles die wij altijd voor hem
meenemen.
Ruby’s moeder heeft zo ongeveer de
hele drie weken in de keuken gekampeerd om op elk gewenst uur van de dag eten
op tafel te toveren: ontbijt, middag-eten, avond-eten, nacht-eten en
daartussendoor snacks en zoetigheden. Als het extra lekker moet zijn kookt ze
op een houtvuurtje maar de gewoon lekkere gerechten worden bereid op een
electrisch apparaat dat zonder schakelaar met twee losse koperdraadjes wordt
verbonden aan twee losse draadjes uit de muur. Ik kon het niet aanzien en liet
een electricien komen om een fatsoenlijk stopcontact te monteren, maar die
vertelde dat die meteen doorbranden bij dit soort apparaten.
![]() |
De tempel van Kali |
![]() |
Mela kitsch |
![]() |
Zou dit stopcontact KEMA keur hebben? |
Unieke gebeurtenis in mijn
leven: bijna 3 weken lang geen Bideshi (buitenlander, witneus, bleekscheet)
gezien, alleen bruine Bengalen. Waarschijnlijk wonen/werken er wel een paar in
Rangpur, maar die waren dan allemaal op kerstverlof.
5 Januari terug naar Dhaka, naar
de Dutch club. Innig weerzien met Eva, Ruby’s tennispartner, echtgenote van de
Adventist dentist, wat boodschappen gedaan en een serie oude bekenden ontmoet.
Mijn vroegere office manager Mamun had ook al een job voor me: sales manager Europa
en de USA voor sportkleding en garnalen. We shall see.
En op de 7de weer inschepen en
naar huis. Bangladeshi’s hebben er een handje van om veel, vies en vettig te
niezen, gek genoeg vooral de passagiers die vlak bij je zitten. Ze schrapen en
rochelen natuurlijk ook en ze hebben ook een karakteristieke manier van
snotteren en neus ophalen. Veeleisend zijn ze vaak ook in het vliegtuig. Sommigen
heren denken dat hun ticket het recht geeft om tijdens de hele vlucht de stewardessen
te commanderen en op en neer naar de keuken te laten rennen. Thuis zijn het
allemaal zeer vrome muslims natuurlijk, maar in het vliegtuig zien de buren het toch niet en laten ze zich vollopen met bier en wijn.
Een een rotzooi overal ........
Mensen stammen af van apen, zegt men, maar volgens mij zijn er ook die van
varkens afstammen.
Schrik bij de tussenlanding in
Addis Ababa. Een kwartier voor de landing: “Cabin staff take your seat
immediately.” Toch veilig geland, maar direct na de landing: “Cabin staff be
ready for all instructions“. Daarna werden er “security checks” uitgevoerd op
het vliegtuig en op de deuren en werd de handbagage van de passagiers uiterst
nauwkeurig gecontroleerd.
Na anderhalf uur weer normaal
opgestegen voor de laatste etappe naar Entebbe, maar helemaal gerust zit je dan
toch niet in je stoel, vooral als het vliegtuig enorm begint te schokken en te
schudden. Na de landing riep de piloot om dat we er nog niet uit konden omdat
er eerst een paar security checks op het vliegtuig moesten worden uitgevoerd.
Niets gevonden blijkbaar want na een minuut of 10 mochten we uitstappen. Dat
gaat in Oeganda allemaal veel efficienter dan in Dhaka: binnen een minuut waren
we door de douane en 10 minuten later waren we met onze koffers op weg naar
huis.
Na die wat angstige vlucht durft
Claudia nooit meer te vliegen. OK, nog één keer naar huis, en dan nooit meer.
We shall see.
Drama bij thuiskomst: vier van
Claudia’s kippen dood + alle kalkoene- en kippekuikentjes. Een natuurlijke dood?
Of was er een relatie met kerstmis, cq het kerstdiner?
9 Januari: weer aan het werk.
Een half jaar nog tot mijn pensioen en misschien kunnen we dan wat vaker en wat
langer naar Bangladesh.